Ontslag van een blogger

door Koen Nevens

1. Zo nu en dan hoort men verhalen van bloggende werknemers die door hun werkgever werden ontslagen, omwille van uitlatingen op hun weblog. Niet verwonderlijk, aangezien volgens managersonline.nl meer dan een derde van de bloggers het gevaar loopt de woede van hun baas uit te lokken omdat ze gevoelige of schadelijke informatie over hun werkgever, werkplek of collega's op het internet zetten.

In ons land zijn er nog geen gevallen bekend, maar in Frankrijk was er in de loop van 2006-2007 bijvoorbeeld wel de zwaar gemediatiseerde zaak "Petite anglaise" (CNN, Timesonline, Telegraph, De Standaard,...). Een Britse tewerkgesteld in Parijs hield er op een weblog een 'dagboek' bij waarbij ze geregeld ook relaas deed van anekdotes op de werkvloer. Om haar werkgever en haar collega's te sparen gebruikte ze voor alle personages pseudoniemen. Toch vond de werkgever dit onbehoorlijk en werd de 'Bridget Jones' van Parijs ontslagen "pour cause réelle et sérieuse" (zie voor een bespreking van de ontslagbrief van 4 pagina's: de blog 'Journal d'un avocat'). De werkneemster won de rechtszaak die daarop volgde.

2. Recent haalde ook het ontslag van een Belgische barvrouw in New York het nieuws. Zij had op haar blog het doen en laten van minister van defensie Pieter De Crem en zijn medewerkers in het B-Café in NY uit de doeken gedaan. Volgens de blogster was de minsiter "stiepelzat"en zong hij "behoorlijk vulgaire liedjes". Zijn medewerker liet blijkbaar verstaan dat het ging om een snoepreisje. Enkele dagen later wees haar werkgever haar de deur, volgens de blogster nadat de woordvoerder van de minister had gebeld met haar werkgever.

Het was volgens de omschrijving die de blogster aan het ontslag gaf, blijkbaar een ontslag "at will". Deze rechtsfiguur uit het Amerikaans recht houdt in dat beide partijen bij een arbeidsrelatie deze mogen beëindigen wanneer ze willen, zonder enige wederzijdse aansprakelijkheid. Redenen hoeven niet te worden opgegeven. Dit staat haaks op het regels inzake het ontslagrecht dat we in Europa kennen.

3. Zowel in Frankrijk, in de VS als in ons land doen dergelijke ontslagzaken de interessante vraag rijzen naar de grenzen aan de vrije meningsuiting van de werknemer. De vrijheid van meningsuiting wordt in ons land gegarandeerd door art. 19 GW en door art. 10 EVRM, dat directe werking heeft, maar kent volgens diezelfde artikelen ook beperkingen. Er moet in arbeidszaken in het bijzonder rekening worden gehouden met art. 17, 3°, a) Arbeidsovereenkomstenwet dat de werknemer verplicht gedurende de overeenkomst als na het beëindigen ervan fabrieksgeheimen, zakengeheimen of geheimen in verband met persoonlijke of vertrouwelijke aangelegenheden, waarvan hij in de uitoefening van zijn beroeparbeid kennis kan nemen, bekend te maken.

Zoals de zaak Fuentes aantoont (EHRM 29 februari 2000) lijkt een afweging van de concrete omstandigheden steeds noodzakelijk en moet ook rekening worden gehouden met de context waarin de mening werd geuit (in de zaak Fuentes bijvoorbeeld een sociaal conflict). Er is dus zelden een pasklaar antwoord. Vanuit sommige hoek wordt aan werkgever dan ook aangeraden om een zoveelste 'policy-document' op te stellen: de blog-policy...